محمد حسین آقابابایی معاون فرهنگی حوزه هنری قم و دبیر این کنگره درباره مسیری که برای برگزاری این کنگره طی شده است میگوید: موضوع این کنگره از سالهای قبل جزو دغدغههای ذهنی من بود و هیچگاه فرصت و مجالی برای طرح این ایده پیدا نکردم. البته چندین بار در مجموعههای مختلف مطرح کردم اما شرایطش مهیا نشد. امسال مجددا فرصتی فراهم شد تا این مطلب را با حوزه هنری قم در میان بگذارم و طرح را توضیح دهم. خوشبختانه با اعتمادی که داشتند، فراخوان کنگره اوایل خرداد ماه منتشر شد.
وی با توجه به نکات ظریفی که در بیانات مقام معظم رهبری وجود دارد میگوید مقام معظم رهبری در زمینههای فرهنگی خصوصا در خط دهی و جریان سازی فضای شعر جوان، مطالبی را در دیدارها و سخنرانیها مطرح میکنند که که برای همه مسئولین و علی الخصوص جوانان ما راهگشاست. به نظر میرسد توجه به این نکات، منجر به ساماندهی شعر آیینی و مذهبی شاعران جوان خواهد شد.
به گفته وی تکرار بیانات معظم له از سوی همه ما، مفید هست اما کافی نیست. گاهی باید وارد میدان عمل شد و کاری انجام داد. دعاهایی که ایشان اغلب به صورت مستمر در بیاناتشان به محتوای آنها استشهاد و اشاره دارند و همزمان توصیه به تفکر در معانی آنها میکنند، در دستور کار ماست. امسال با دعای ابوحمزه که در ماه مبارک رمضان موضعیت هم دارد، شروع کردیم. ان شاءالله در قدمهای بعدی روی مضامین سایر ادعیه کار خواهیم کرد.
دبیر کنگره پیرامون فراخوان منتشر شده معتقد است: خوشبختانه استان قم در زمینه شعر آیینی در کل کشور پیشرو بوده و به برکت حضرت فاطمه معصومه (س) و به یمن حضور استادان شاخص از جمله استاد محمدعلی مجاهدی، شاهد رویش و پرورش استعدادهای جوان و نوجوان در زمینه شعر آیینی هستیم. صلابت و قوت شعر آیینی شاعران استان قم که آمیخته با لطافت، شیرینی و معرفت به مضامین دینی و مذهبی است، زبانزد اهل ذوق و فن بوده و هست. و این موضوع مایه دلگرمی و خرسندی ما در برگزاری این برنامه است. همراه با حوزه هنری، نهاد کتابخانههای عمومی و سازمان بسیج هنرمندان استان قم در برگزاری این طرح همکاری میکنند. چون در اولین قدم اجرای این طرح هستیم، فراخوان فعلا در سطح استان قم منتشر شده تا با بهره گیری از ظرفیت شعر آیینی استان، شاهد ارائه الگوی مطلوب با مضامین دعاها باشیم.
وی درباره دلایل انتخاب دعای ابو حمزه ثمالی برای کنگره میگوید این دعا مناجاتی است که از زبان امام سجاد علیه السلام روایت شده و به دست ما رسیده است. زبان به کار رفته در این مناجات از جمله والاترین و شیواترین سبکهای نگارش نثر بوده و معانی آن نیز از مهرمندانهترین و عارفانهترین مضامین بهرهمند است. یعنی در دو عرصه لفظ و معنا، از جمله برترین دعاهای توصیه شدهاست که رواج خواندن این دعا در سحرهای ماه مبارک رمضان عمومیت بیشتری دارد. دیگر آنکه این دعا که از معصوم روایت شدهاست، هم دعاست و هم تعلیم. دعا برای شناخت بهتر و بیشتر خداوند کریم و در پرتو این شناخت، آموختن چگونگی سخن گفتن با او. در این دعا می آموزیم که او را به خود او بشناسیم.
آقابابایی درباره موضوعات و سرفصلهای این دعا که میتواند مورد توجه شاعران قرار گیرد معتقد است: مضامین دعای ابوحمزه، هم در بردارنده تضرع به درگاه الهی است و هم القاءکننده اندیشه بندگی و یادآورنده مرگ و عوالم پس از آن. در این دعا هم خواستن حوائج مادی و دنیایی مطرح میشود و هم اندیشههای بلند عرفانی و آسمانی. لطافت معنا و لفظ که در قالب مناجات، متجلی شده راه ارتباط معنادار مخلوق و خالق را تبیین میکند. گفتهاند آنکه در پی دینار، خداوند را با تضرع و انابه میخواند، سرانجام به جرعهای از دیدار خواهد رسید. فرازهای مختلف این دعا مشحون از محبت و معرفتی است که خداوند در دل بندگان خود به ودیعه گذاشته است. دعا مجال گفتگوی دوسویه بنده و آفریدگار است و خواندنش فرصتی است که غبار از دلهای افسرده، بزداید و مهر و لطف الهی، در قلب مناجاتکنندگان جا بگیرد.
به گفته وی حضور شاعران نام آشنا و اساتید شعر و ادب در مراسم اختتامیه قطعی شده است که به زودی اعلام خواهد شد. این طرح موقوف به امسال و یک موضوع نخواهد بود و ان شاءالله با حمایت مسئولین در سالهای آتی با موضوع و مضامین دیگر دعاها و به صورت ملی برگزار خواهد شد. در این مراسم قرار است علاوه بر تقدیر از برگزیدگان، آثار برتر رسیده به دبیرخانه هم در قالب کتابی چاپ و رونمایی خواهد شد.